Zachęcamy do obejrzenia eksponatów z naszej pierwszej wystawy, którą prezentowaliśmy od 1 marca do 8 kwietnia w Czytelni BWN. Na wystawie pokazywaliśmy najciekawsze ekslibrisy i autografy ze zbiorów sekcji romanistycznej, w tym z tzw. Ancien fonds – „starego zbioru” Ośrodka Kultury Francuskiej UW, a także z księgozbioru sekcji iberystycznej. Wiele z prezentowanych ekslibrisów i autografów ma ogromną wartość historyczną, np. ekslibris w formie odbitki podpisu Jana Szembeka, polskiego dyplomaty i współpracownika Józefa Becka.
1. Kościesza –Żaba – ekslibris z czarno-białym herbem Kościesza należącym do rodziny Żabów ze Zbylitowskiej Góry k. Tarnowa, którego pomysłodawcą był prawdopodobnie Napoleon Feliks Żaba (1805–1885), syn Dominika Żaby i Anny Hołowni Ostrowieckiej. Grafika (74 x 52 mm). Émile Zola, La débâcle. Paris: G. Charpentier et E. Fasquelle, Édyteurs, 1892. Sygn. 8052.
2. CHATEAU DE SASSY – ekslibris Étienne-Denisa Pasquiera (1767–1862), francuskiego polityka zwanego Chancellier de France, który w latach 1815–1848 pełnił różne funkcje, m.in. ministra sprawiedliwości i ministra spraw zagranicznych. Ekslibris pochodzi z biblioteki w jego rezydencji Château de Sassy w Normandii. (86 x 59 mm). „Le Correspondant”. T. 97, 1874.
3. BIBLIOTEKA WILANOWSKA – znaki własnościowe odzwierciedlające dzieje Biblioteki Wilanowskiej, założonej przez braci Ignacego i Stanisława Kostkę Potockich w 2 poł. XVIII w. W 1932 pałac w Wilanowie i biblioteka przeszły w ręce rodziny Branickich, stąd dwa rodzaje pieczęci: 1) oktagonalna z herbem Potockich Pilawa (35 x 22 mm). Ch. Paul de Kock, Les Femmes. Le jeu et le vin. Paris: Ferdinand Sartorius, Libraire-Éditeur, 1864. Sygn. 5514; 2) okrągła z herbem Branickich Korczak (32 mm). Champfleury, Confessions de Sylvius. La bohême amoureuse. Clémence, Mme André, Eugénie la Blanchisseuse, Mariana la Peintre. Leipzig: Alph. Durr, Libraire-Éditeur, 1857. Sygn. 5519.
4. Z KSIĘGOZBIORU TADEUSZA STRYJEŃSKIEGO – ekslibris Tadeusza Stryjeńskiego (1849–1943), architekta i konserwatora zabytków, autora wielu budynków w Krakowie, ojca rzeźbiarza Karola Stryjeńskiego. Forma owalnej pionowej pieczęci (42 x 31 mm). Jacques-Bénigne Bossuet, Oraisons funèbre de Bossuet. Paris: Librairie de Firmin-Didot et Cie, 1878. Sygn. L.a.1832.
5. EX LIBRIS ALBERT VON LE COQ. G. Otto. 1901 – ekslibris Alberta von Le Coq’a (1860–1930), prusko-niemieckiego arystokraty o francuskich korzeniach, spadkobiercy fortuny pochodzącej z browarów i winiarni rozsianych po Europie Środkowej, archeologa, organizatora ekspedycji do Azji śladami Jedwabnego Szlaku. Grafika (122 x 82 mm). Autor projektu: Georg Otto (1868–1939) – grafik i ekslibrista, który działał w Berlinie na przełomie XIX/XX w. Miguel de Cervantes Saavedra, Vida y hechos del ingenioso hidalgo don Quijote de la Mancha. T.1. Barcelona: Imprenta de J. Mayol y Compañia, 1841. Sygn. 3626.
6. EX LIBRIS WŁADYSŁAW DĄBROWSKI. Z kolekty Biblioteki Polskiej w Paryżu dla bibliotek krajowych. Dar Władysława Dąbrowskiego. Roku 1946. – ekslibris Władysława Dąbrowskiego (1884–1970), introligatora, kolekcjonera, społecznika i bibliofila osiadłego w Paryżu, właściciela bogatego księgozbioru zawierającego wiele białych kruków, m.in. książki z dedykacjami wybitnych postaci: marsz. Foscha, C. Clemenseau, Romain-Rollanda, z którymi był w bliskich kontaktach. Grafika (76 x 70 mm). Autor projektu: Konstanty Brandel (1880–1970) – polski malarz i grafik, uczeń L. Wyczółkowskiego, J. Unierzyskiego i J. Mehoffera. Alphonse de Lamartine, Jocelyn. Épisode. Journal trouvé chez un curé de village. Paris: Hachette et Cie Éditeurs, 1897. Sygn. 4826.
7. HEINRICH XXXIII. PRINZ REUSS J.L. (z herbem rodu von Reuss) – ekslibris księcia Heinricha XXXIII von Reuss z Köstritz (1879–1942), lekarza, oficera armii pruskiej i dyplomaty. Grafika (55 x 34 mm). Hippolyte Taine, Les origines de la France contemporaine – L’ancien régime. T.1. Paris: Librairie Hachette et Cie, 1906. Sygn. 5734.
8. Marc Bloch, mars 1912 –podpis historyka, twórcy francuskiej szkoły historycznej „Annales”, Marca Blocha (1886–1944) na francuskiej wersji Zbrodni i kary Dostojewskiego, marzec roku 1912. Th. Dostoïevski, Le crime et le châtiment. Paris: Plon-Nourrit et Cie, 1901. Trad. du russe par Victor Derély. Sygn. L.a.2368.
9. Ex Libris GUMNISKA. AGRY.GRAF (z Pogonią Litewską u góry) – ekslibris rodziny Sanguszków, właścicieli dóbr i pałacu w Gumniskach, dokąd w 1917 przeniesiona została część biblioteki z zagrożonej atakiem bolszewików Sławuty. Staloryt (58 x 45 mm) wykonany przez Zakłady Graficzne Agry w Paryżu, gdzie na przełomie XIX/XX w. projektowano ekslibrisy dla polskiej arystokracji. Madame de Staël, Corinne, ou l’Italie. Paris: Librairie de Firmin Didot Frères, 1855. Sygn. 8077.
10. BIBLIOTEKI ROMANA SANGUSZKI – ekslibris księcia Romana Władysława Sanguszki (1901–1984), ostatniego właściciela Gumnisk. Okrągła pieczęć (śr. 34 mm). Victor Hugo, Les misérables. T. 8, pt. 4. L’idylle rue Plumet et l’épopée rue Saint-Denis. Bruxelles: A. Lacroix, Verboeckhoven & Ce, 1862. Sygn. 7825 [8].
11. Sanguszko – Gumniska – odręczny podpis księcia Romana Władysława Sanguszki (1901–1984). François Coppée, Poésies 1874–1878. Paris: Alphonse Lemerre, 1879. Sygn. L.a.1029.02.
12. Z Biblioteki J. Szembeka – ekslibris Jana Szembeka, polskiego dyplomaty, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych II RP w latach 1932–1939, najbliższego współpracownika Józefa Becka, autora Diariusza z 1939. Forma podpisu (75 x 20 mm). Louis Domairon, Principes généraux des belles-lettres. Dédiés aux cadets gentils-hommes de l’École Royale Militaire. T. 1. Paris: Chez Laporte Imprimeur-Libraire, 1784. Sygn. L.a.2870.
13. Lycée Français de VARSOVIE. Bibliothèque – ekslibris Liceum Francuskiego w Warszawie, najstarszej francuskiej szkoły średniej, która działała w latach 1919–1939 w budynku przy ul. Polnej 46a, obecnie Lycée Français René Goscinny w Warszawie, ul. Walecznych 4/6. (30 x 35 mm). Jules Michelet, La Femme. Paris: Librairie L. Hachette et Cie, 1860. Sygn. L.a.2370.
14. CZYTELNIA LEON IDZIKOWSKI – znak własnościowy Leona Idzikowskiego (1827–1865), założyciela największej i najsławniejszej księgarni i firmy wydawniczej w Kijowie. Od 1911 firma posiadała filię w Warszawie przy ul. Marszałkowskiej 119, dokąd po ograbieniu księgarni przez bolszewików przeniósł się w 1920 syn Leona, Władysław Idzikowski (1864–1944). Pod adresem Al. Jerozolimskie 18 firma istniała do Powstania Warszawskiego w 1944. Pieczęć owalna (20 x 35 mm). Louis-Paul Deschanel, Histoire de la politique extérieure de la France 806–1936. Paris: Payot, 1936. Sygn. 3886.
15. BIBLIOTEKA WINCENTEGO WALEWSKIEGO. STO RECTITUDINE – ekslibris hr. Wincentego Colonna Walewskiego (1841–1896), polskiego ziemianina herbu Kolumna, oficera Powstania Styczniowego, właściciela folwarku Linin, któremu zmienił nazwę na Walewice. Grafika (62 x 47 mm). Auguste Barbier, Ïambes et poëmes. Paris: E. Dentu, 1880. Sygn. L.a.2378.
16. Hommage de l’auteur à la Bibliothèque de l’Institut français de Varsovie – H. David. (Dar autora dla Biblioteki Instytutu Francuskiego w Warszawie). Autograf historyka literatury Henriego Davida (1891–1980) na egzemplarzu ofiarowanym bibliotece założonego w 1925 Instytutu Francuskiego w Warszawie. Henri David, Lettres de France et d’Italie. Dijon: Chez l’auteur, 1938. Sygn. L.a.1923.
17. Souvenir amical aux étudiants de Varsovie et de la Pologne, soeur de la France – Jean Cocteau (Przyjacielska pamiątka dla studentów Warszawy i Polski, siostry Francji). Dedykacja i rysunek Jeana Cocteau (1889–1963) dla warszawskich studentów, dana podczas wizyty pisarza na Uniwersytecie Warszawskim w 1960. Jean Cocteau, Poèmes 1916-1955. Paris: Gallimard, 1956. Sygn. L.0269.
18. À mon ami Paul Heuzé – Ch. Constans. (Mojemu przyjacielowi Paulowi Heuzé – Ch. Constans). Dedykacja Charles’a Constansa, biografa córki Victora Hugo, Leopoldine, dla pisarza, dziennikarza i iluzjonisty Paula Heuzégo (1878–1938). Charles Constans, Léopoldine Hugo. Béziers: J. Rodriguez, 1931. Sygn. L.c.0087.
19. Para mi querida amiga Sofia Szleyen estos nuevos poemas R. Alberti (Dla mojej ukochanej przyjaciółki Zofii Szleyen te nowe poematy – R. Alberti). Dedykacja z rysunkiem hiszpańskiego poety i dramatopisarza Rafaela Albertiego (1902–1999) dla tłumaczki i popularyzatorki literatury hiszpańskiej Zofii Szleyen (1904–1994). Rafael Alberti, Poemas escénicos (primera serie). Buenos Aires: Editorial Losada, 1962. Sygn. 12.778.
20. À M. Auguste Dorchain en toute sympathie – Ernest Raynaud. (Dla Pana Auguste’a Dorchaina z sympatią – Ernest Raynaud). Dedykacja pisarza i poety Ernesta Raynauda (1864–1936) dla poety Auguste’a Dorchaina (1857–1930). Ernest Raynaud, La Mêlée Symboliste. [1]. Portraits et souvenirs (1870-1890). Paris: La Renaissance du Livre, 1918. Sygn. L.a.1803.
21. à M. Paulin Limayrac son compatriote pour le coeur et la pensée – Christien Ostrowski 1853 (Panu Paulinowi Limayracowi – jego rodak od serca i umysłu, Krystyn Ostrowski). Dedykacja poety i dramatopisarza, fundatora i członka Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu, Krystyna Piotra Ostrowskiego (1811–1882) dla dziennikarza „Revue des Deux Mondes” Paulina Limayraca (1816–1868). Christien Ostrowski, Théatre complet. T. 1. Paris: Giraud et Dagneau, 1852. Sygn. L.a.1828.
22. Wielce Szanownemu Panu Prof. W. M. Kozłowskiemu w dowód głębokiego szacunku – od autorki. Dedykacja Bronisławy Monkiewicz (1887–1958), pracownicy Biblioteki Polskiej w Paryżu na jej studium o Verlainie dla filozofa, socjologa i historyka Władysława Mieczysława Kozłowskiego (1858–1935). Bronisława Monkiewicz, Verlaine, critique littéraire. Paris: Albert Messein, 1928. Sygn. L.a.2398.
23. à Monsieur Casimir de Woznicki hommage de Ladislas St. Reymont (dla Pana Kazimierza Woźnickiego dar Władysława St. Reymonta). Dedykacja Władysława Reymonta (1867–1925) na francuskim tłumaczeniu Sprawiedliwie dla Kazimierza Woźnickiego (1878–1949), bibliotekarza Szkoły Polskiej w Paryżu, współzałożyciela Komitetu Francusko-Polskiego, publicysty i kolekcjonera, donatora biblioteki założonego w 1925 Instytutu Francuskiego w Warszawie, marzec 1925. Ladislas St. Reymont, Justice. Paris: Librairie Picart, 1925. Trad. du polonais par Paul Cazin et André Jacquet. Sygn. L.a.1861.
24. Au poète Marius André, hommage harmonieux de quelqu’un qui l’aime de tout son coeur – Fernand Mazade. (Dla poety Mariusa Andrégo, harmonijny dar od kogoś, kto kocha go całym sercem – Fernand Mazade). Bardzo osobista dedykacja poety Fernanda Mazadego (1861–1939) dla pisarza, poety i dziennikarza Mariusa Andrégo (1868–1927). Fernand Mazade, L’Ardent voyage. Paris: Librairie de France F. Sant’Andrea, L. Marcerou et Cie, 1921. Sygn. L.a.1868.
25. À mon aimable confreur Ange Goldman, souvenir affectueux par Meilhac et Halévy – Ludovic Halévy (Mojemu miłemu koledze, Ange Goldmanowi, serdeczna pamiątka przez [autorstwa] Meilhaca i Halévy’ego – Ludovic Halévy). Dedykacja Ludovica Halévy’ego (1834–1908), powieściopisarza, dramaturga, autora m.in. Pięknej Heleny na tomie jego komedii i wodewilów dla Ange Goldmana. Théatre de Meilhac et Halévy. 1. Paris: Calmann Lévy, 1899. Sygn. L.a.2136.